Niet praten, maar doen. Onderzoek naar adoptie en implementatieprocessen in de integrale aanpak van de promotie van gezond gewicht bij kinderen in het kader van het CIAO-project*. Dit deelonderzoek wordt uitgevoerd vanuit de Academische Werkplaats Public Health Noordelijk Zuid-Holland en richt zich op het proces van planning en implementatie van een integrale aanpak ter preventie van overgewicht bij kinderen in de betrokken CIAO regio’s. Uit de praktijk komt immers de ervaring naar voren dat waardevolle en complexe interventies niet als van zelf worden gebruikt door intermediaire gebruikersgroepen. Om het invoeringsproces voor de integrale aanpak overgewicht gericht te kunnen sturen is systematisch inzicht nodig in de faal- en succesfactoren bij de invoering. Deze factoren vormen aangrijpingspunten voor het ontwerp van een strategie die de kans op een succesvolle invoering doet vergroten.
Doel van het onderzoek is inzicht verkrijgen in de faal- en succesfactoren bij de invoering van een integrale aanpak ter preventie van overgewicht bij kinderen in de CIAO regio’s.
* CIAO staat voor Consortium Integrated Approach Overweight of Consortium Integrale Aanpak Overgewicht
Voor het onderzoek zijn in vijf gemeenten zowel via kwalitatieve als kwantitatieve methoden data verzameld om de mate van implementatie en determinanten van implementatie van de integrale aanpak overgewicht in kaart te brengen. Daarnaast is in alle gemeenten één of meerdere keren de (sociale) netwerkvorming rondom overgewichtpreventie onderzocht met behulp van een Sociale Netwerk Analyse (SNA).
Door de combinatie van kwalitatieve en kwantitatieve methoden hebben we zowel in de breedte als in de diepte inzicht gekregen in het proces van implementatie. Ook was er op deze manier intensief contact tussen wetenschap en praktijk, wat het onderzoeksproces bevorderde maar ook een snelle terugkoppeling van resultaten naar de praktijk mogelijk maakte.
Het onderzoek richt zich op twee niveaus die belangrijk zijn bij de invoering van de integrale aanpak in de betrokken CIAO-regio’s:
Belangrijkste bronnen voor dataverzameling waren:
Het onderzoeksprotocol van de hele CIAO studie is hier te vinden.
Gemeenten hebben moeite om invulling te geven aan de inhoud en het management van de integrale aanpak. Implementatie verloopt mede daardoor nog moeizaam; vaak is een lange periode nodig voordat de aanpak gedragen wordt in een wijk en gaat resulteren. Voldoende gemeentelijke capaciteit, gebruik van geschikte innovatiestrategieën, verhogen van eigen-effectiviteit van professionals maar ook het creëren van gezamenlijk doelen kunnen implementatie bevorderen. Verder kan het vroegtijdig betrekken van stakeholders bij het plannen van het implementatieproces uitvoering optimaliseren. Naast deze determinanten zijn per sector en implementatiefase ook specifieke determinanten van invloed.
Concluderend raden wij aan om voldoende tijd uit te trekken (>5jaar) voor implementatie, en hier gemeentelijke steun en mandaat voor te verkrijgen. Verder adviseren wij in het eerste jaar een community assessment uit te voeren, waarbij de doelgroepen maar ook het netwerk en krachtenveld rondom stakeholders in kaart wordt gebracht. De implementatieplannen zouden vervolgens, iteratief en op maat, geformuleerd moeten worden per sector en implementatiefase, daarbij rekening houdend met de kennis vanuit dit onderzoek (determinanten per sector/fase) alsmede de wensen van professionals op het microniveau.
Voor het doelgericht sturen van de implementatie van een integrale aanpak overgewicht is inzicht nodig in zijn faal- en succesfactoren. Daarom werd de implementatie van de integrale aanpak in vijf Nederlandse gemeenten longitudinaal geëvalueerd, via zowel kwalitatieve en kwantitatieve methoden.
Gemeenten hebben moeite om invulling te geven aan de inhoud en het management van de aanpak. Uit ons onderzoek blijkt dat het noodzakelijk is om voldoende tijd uit te trekken (>5jaar) voor implementatie en ook gemeentelijk steun/mandaat voor de aanpak te verkrijgen. Geschikte innovatiestrategieën, verhogen van eigen-effectiviteit en het creëren van gezamenlijke doelen kunnen implementatieprocessen bevorderen.
Ook een community assessment, waarbij de doelgroepen en krachtenveld rondom stakeholders in kaart worden gebracht kan de implementatie bevorderen. De implementatieplannen zouden vervolgens, iteratief en op maat, geformuleerd moeten worden per sector en implementatiefase, daarbij in ogenschouw nemend de determinanten voortkomend uit dit onderzoek alsmede de wensen van de professionals op lokaal niveau.
© 2024 awpg Lumens. Alle rechten voorbehouden / Disclaimer / Privacy / Realisatie: Lemon